Arama motorları, web sitelerindeki sayfaları ve içerikleri tarayarak, kullanıcıların arama sorgularına (arama anahtar kelimesi) göre en uygun sonuçları gösteren yazılımlardır. Genel olarak arama motorları, kullanıcıların arama sorgusuna göre web sitelerini sıralarken, teknik birtakım gereksinimlerin yanı sıra anahtar kelimeler, başlıklar, meta açıklamaları, otorite, içerik, backlink gibi çeşitli faktörleri dikkate alır. Ayrıca Google gibi bazı arama motorları kullanıcıların çok sık ziyaret ettiği sitelere göre arama sonuç sayfasında özel sonuçlar gösterebilir.

Arama motorları dizinlerini nasıl oluşturur?

Her arama motorunun bir arama dizini oluşturmak için kendi süreci vardır. Google’ın arama dizini oluştururken kullandığı işlemin basit bir versiyonu şu şekildedir:

1. URL’lerin keşfedilmesi: Her şey bir URL (Uniform Resource Locator) ile başlar. Google bunları birçok şekilde keşfeder, ancak en yaygın üç tanesi şunlardır:

• Backlinkler: Google’da yüz milyarlarca web sayfasının bir dizini vardır. Birisi dizinde var olan bir sayfadan yeni bir sayfaya bağlantı verirse, Google bu yeni sayfayı bulabilir.
• Site Haritaları: Site haritaları sitenizde bulunan sayfaların ve dosyaların adresini gösterir. Google site haritalarını tarayarak web sayfalarınızı bulabilir.
• URL Gönderimleri: Site sahipleri Google Search Console aracılığıyla tek tek URL’lerin taranmasını talep edebilir.

2. Tarama: Tarama (Crawling), crawler adı verilen bir bilgisayar botunun bilinen URL’leri ziyaret ettiği ve ana makineye indirdiği yerdir. Google’ın tarama botunun adı Googlebot‘tur.

3. Oluşturma ve İşleme: Google taradığı sayfalarda önemli bilgileri anlamak ve işaretlemek için verileri işler ve sayfaların kullanıcılara nasıl göründüğünü tespit etmek için kaynak kodları çalıştırarak sayfayı oluşturur. Bu işlem her zaman Chrome web tarayıcısının son sürümü ile yapılır ve sayfadaki tüm javascript kodları çalıştırılır. Ancak Javascript kodlarını çalıştırmak, arama motorları için çok daha fazla sunucu kaynağı gerektirdiğinden, hızlı bir tarama sonrasında Javascript kodları içeren sayfalar oluşturma sırasına alınabilir.

4. Dizine Ekleme: İndeksleme veya dizine ekleme, taranan sayfalardan işlenen bilgilerin arama dizinine eklenmesidir. Arama dizini, Google’ın taradığı ve işlediği sayfaların içeriği ve konumu ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir veri tabanıdır. Google, Yandex, Bing gibi büyük arama motorlarında dizine eklenmek çok önemli çünkü web sayfalarınız dizinde olmadığı sürece kullanıcılar sizi bulamaz.

Google sayfaları dizine eklerken içerikleri site türüne (eticaret sitesi, haber sitesi, bilimsel yayın, kişisel web/blog sitesi gibi) ve sayfa içeriğine (pazarlama, ekonomi gibi) göre farklı kategoriler altında toplar. Sayfaların dizine eklenmesi için içerikler Google’ın ilgili/benzer/kopya gibi içerik kümeleri içinde saklanır.

5. Sıralama:  Arama motorları sayfaları taradıktan sonra dizine ekler fakat internette arama yapan kullanıcılara güvenilir ve arama sorgusu ile alakalı sonuçların listelenmesi de kritik düzeyde önem teşkil eder. Google gibi arama motorları, dizine eklenen sayfaların arama motoru sonuç sayfalarında hangi arama sorgularında gösterileceği ve kaçınçı sırada listeleneceğini belirlemek için çeşitli arama algoritmaları kullanırlar.

Google, arama algoritmalarının tam olarak nasıl çalıştığını açıklamadığı için, kimse tüm Google sıralama faktörlerini bilemez. Ama bazı önemli SEO sıralama faktörlerini biliyoruz. Aşağıda SEO sıralama faktörleri arasında en önemlilerinden bazılarını görebilirsiniz.

1. Otorite
   Google, web sitelerinin otoritesini değerlendirir. Otorite, başka web sitelerinden gelen bağlantılarla belirlenir. Genellikle yüksek otorite puanına sahip olan web siteleri arama sonuçlarında daha üst sıralarda gösterir.
2. Uzmanlık
   Web sitesi türüne göre değişse de herkesin her konuda uzman olması pek olası değil. Bu yüzden içerikler, konu hakkında uzmanlığa sahip yazarlar veya uzmanlar tarafından yazılmalıdır. Özellikle uzmanlık gerektiren sağlık, finans gibi sektörlerde nitelikli içerikler sunmak için gereklidir.
   
3. Yetkinlik
   Web sitesi içeriği, alanında otorite sahibi bir kaynak tarafından desteklenmelidir. Bu, web sitelerinin kaynaklarını belirterek içeriğini doğrulaması, kaliteli backlinkler elde etmesi ve diğer güvenilir kaynaklardan alıntı yapması anlamına gelir.
4. Güvenilirlik
   Web sitesi, kullanıcılara güven veren bir yapıya sahip olmalıdır. Web sitesinin güvenilirliği, site güvenliği, gizlilik politikaları, sertifikalar ve diğer güvenilirlik unsurları gibi bir dizi faktörden oluşur.
5. İçerik Kalitesi
   İçerik kalitesi, belirli bir arama sonucunun araştırmacı için yararlılığıdır. Google’ın bunu belirlemek için kullandığı birçok yöntem vardır. En temel düzeyde Google, arama dizinindeki benzer sayfaları karşılaştırarak etkileşim verileri ile içerik kalitesini analiz eder.
6. Alaka Düzeyi
   Alaka düzeyi, bir web sayfasının belirli anahtar kelimelerle ilgili olarak arama sonuç sayfasında gösterilmeye ne kadar uygun olduğunu belirleyen önemli bir SEO faktörüdür. Alaka düzeyi, arama motorlarının web sitelerini sıralamasına yardımcı olur.
7. Tazelik
   Tazelik, sorguya bağlı bir sıralama faktörüdür. Yeni sonuçlar gerektiren aramalar için daha güçlüdür. Bu nedenle, “yeni netflix dizisi” için yakın zamanda yayınlanan en iyi sonucu görüyorsunuz, ancak “bir rubik küpü nasıl çözülür” sorgusunda en yeni sonuçları değil en iyi sonuçları görürsünüz.
8. Sayfa Başlıkları ve Meta Açıklamaları
   Sayfa başlıkları ve meta açıklamaları, arama motorlarının web sitelerini analiz etmesinde önemli bir faktördür ve doğru şekilde kullanılmaları sıralamaları etkileyebilir.
9. Site Yapısı:
   Web siteleri, kolayca gezilebilecek bir yapıya ve düzene sahip olmalıdır.
10. Sayfa Hızı
    Sayfa hızı, masaüstü ve mobil cihazlarda bir sıralama faktörüdür. Web sitelerinin hızlı yüklenmesi, kullanıcıların siteyi terk etme olasılığını azaltır ve web siteleri arama motorları tarafından da ödüllendirilir.
11. Sosyal Medya Etkileşimi
    Web sitelerinin sosyal medya platformlarındaki etkileşimleri, arama motorlarında sıralamaları etkileyebilir.
12. Mobil Uyumluluk
    Mobil uyumluluk, Google’ın 2019’da mobil öncelikli dizine eklemeye geçişinden bu yana mobil ve masaüstünde bir sıralama faktörü olmuştur. Web sitelerinin mobil cihazlarla uyumlu olması, mobil cihaz kullanıcılarının sayfaları rahatça dolaşmalarına yardımcı olur.
13. Konum
    Google, yerel amaçlı aramaların sonuçlarını kişiselleştirmek için konumunuzu kullanır. Bu nedenle “İtalyan restoranı” için tüm sonuçlar yerel restoranlardan veya yerel restoranlardan alınır. Google, öğle yemeği için dünyanın yarısını uçarak geçmenizin pek mümkün olmadığını biliyor.
14. Dil
    Google, İngilizce sonuçları İspanyol kullanıcılara göstermenin bir anlamı olmadığını biliyor. Bu nedenle, içeriğin yerelleştirilmiş sürümlerini (varsa) farklı dilleri konuşan kullanıcılara göre sıralar.
15. Backlink
    Backlink veya Geri bağlantılar, bir web sitesinden bir başka web sitesine verilen bağlantılardır. Google’ın en güçlü sıralama faktörlerinden biridir. Backlink sayısı ve çeşitliliği kadar niteliği de önemlidir. Birkaç yüksek kaliteli backlink’e sahip sayfalar, genellikle çok sayıda düşük kaliteli backlink’e sahip sayfalardan daha iyi performans gösterir.

Sonuç olarak arama motorları, kullanıcıların arama sorgularına en uygun sonuçları göstermek için çalışan karmaşık bir algoritma kullanır. Bu algoritma, arama motorlarının web sitelerini analiz ederek, en uygun sonuçları kullanıcılara sunar. Web sitelerinin yapısı, içeriği, anahtar kelimeleri, başlıkları, meta açıklamaları, dili, konumu ve diğer faktörleri analiz eder ve en uygun sonuçları sıralar.